خوردگی در ناحیه بالاسری ستون تقطیر آتمسفری نفت خام

خوردگی درصنعت نفت از دیرباز موجبات تخریب وسایل و تجهیزات مورداستفاده نتیجه صرف هزینه های هنگفت درخصوص تعمیر و تعویض آنها رافراهم آورده است . مطالعات و تحقیقات دامنه داری درزمینه های خوردگی درشرایط خاص حاکم برقسمتهای مختلف یک پالایشگاه انجام پذیرفته که براساس آنها روشهای حفاظت درمقابل خور تعیین و بکارگرفته شده است .ازجمله قسمتهائی که همواره درمعرض خوردگی شدیداست" ناحیه بالاسری ستون تقطیر اتمسفری نفت خام" میباشد.بررسی چگونگی خوردگی و روشهای حفاظت مواد فلزی در مقابل آن موضوع این تحقیق میباشد.عوامل اصلی خوردگی درناحیه بالاسری ستون تقطیر نفت خام عبارتنداز: کلرورهیدروژن، سولفور- هیدروژن و آب که منبع و منشاء هریک در نفت خام شناخته شده است .نفت خام هم حاوی نمکها کلروری است که این نمکها عمدتا" شامل کلرور سدیم و به میزان کمتری کلرورهای کلسیم و منیزیم میباشند.با هیدرولیز نمکهای کلرور منیزیم و کلسیم در کوره پیش گرم گاز hcl تولید میگردد.این گاز پس از بالارفتن از ستون تقطیر در ناحیه بالاسری جذب قطرات آب متشکله شده و اسیدکلریدریک مایع بوجود می آید که بسیار خورنده است و ph کمی دارد.گوگرد در نفت خام بصورت آزاد h2s حل شده و ترکیبات آلی گوگرددار موجود است .درشرایط محیطی پالایشگاه گوگرد بصورت h2s در آمده و باعث خوردگی سطوح فولادی میگردد.روشهای حفاظت و کنترل خوردگی براساس خارج ساختن عوامل مخرب فوق الذکر و یاخنثی سازی آنها انجام می پذیرد.این روشها شامل عملیات : نمک زدائی، خنثی سازی و بکارگیری ممانعت کننده ها میباشد که پالایشگاه مجموع آنها بکارگرفته میشود.نفت خام مصرفی پالایشگاه شیراز از منابع نفتی گچساران تامین میگردد که دارای مشخصات خاص خود میباشد.ازجمله آنکه این نوع نفت خام بیش از 1/7 درصد گوگرد دارد و بنابراین درنوع خود جزء ترش ترین نفتهای موجود درایران است .سرعت خوردگی روی تجهیزات ناحیه بالاسری ستون تقطیر به نوع نفت خام، میزان نمکهای موجود در آن، مقدار گوگرد و h2s بوجود آمده و ph محیط بستگی کامل دارد.بمنظور تعیین تاثیر عوامل فوق و اتخاذ بهترین شرایط و کنترل خوردگی نیاز به انجام آزمایش روی نفت خام موردنظر میباشد.بدین جهت دستگاه)pilot plant(مناسبی طراحی و ساخته شد که در آن نمونه های حلقوی شکل تحت شرایط مختلف خوردگی آزمایش گردیدند.شرایط مختلفی که تحت بررسی قرا گرفته اند عبارتنداز -1 : افزایش اسیدکلریدریک در نفت خام گچساران به میزان -2 10ppm,6ppm,1ppm افزودن گاز h2s بطور مصنوعی به نفت خام به میزان 350 ppm -3 بکارگیری انواع ممانعت کننده ها درشرایط تشدید شده و انتخاب بهترین نوع آنها.تعیین میزان خوردگی بااندازه گیری کاهش وزن نمونه ها و به روش خاص خود انجام پذیرفت .ممانعت کننده هائی که استفاده شدند عبارت بودند از دونمونه تجا به نامهای "sepacor ap" و "unicor c" و سه نمونه آزمایشگاهی که توسط مرکز پژوهش شرکت نفت ایران تولید گردیده بودند .